Tranen en verdriet horen bij elkaar. Zeker in tijden van rouw en verlies kunnen ze je overvallen. De een probeert ze tegen te houden, de ander laat ze stromen. Rond huilen hangen nog ook allerlei taboes. Zoals dat een echte man niet zou mogen huilen of dat huilen een teken van zwakte zou zijn. Of dat je na een periode van rouw op een gegeven moment wel uitgehuild zou moeten zijn.
Twee stadia
Het blijkt uit observaties van mensen die traantrekkende films kijken dat de tranen pas loskomen op de momenten dat een spannende situatie is verstreken. De hoofdpersoon is niet dood, maar komt weer thuis. Het huilen lijkt vaak te worden uitgesteld tot het lichaam na de stressvolle situatie (eerste stap) tot rust is gekomen (tweede stap). Dan komen de tranen pas los.
Als deze lichamelijke ‘ontspanning’ niet komt, maar de spanning in het lichaam blijft aanhouden, blijft het huilen uit en daarmee dus ook de opluchting die een huilbui kan opleveren.
Sociale opluchting
Evolutionair gezien wordt huilen – zeker bij baby’s en kleine kinderen – gezien als een sociale en communicatieve functie. Over het algemeen wordt een huilbui ervaren als positief; een opluchting en ontlading. Psychologen zien een huilbui als een positieve ontwikkeling in het behandeltraject. Sociale ondersteuning tijdens een huilbui versterkt het gevoel van opluchting; als je op iemands schouder kan uithuilen en getoost wordt.
Biologische opluchting
Naast de sociale en psychologische effecten van huilen lijkt er ook biologische effecten te zijn. Emotionele tranen blijken van een andere chemische samenstelling dan bijvoorbeeld tranen veroorzaakt door een prikkelende stof. Emotionele tranen bevatten diverse hormonen, zoals neurotransmitters en stresshormonen. Huilen zorgt voor het afvoeren van te veel stresshormonen (ACTH) en het aanmaken van een natuurlijke pijnstiller (leucine enkephalin). Huilen levert dus ook lichamelijke opluchting op en herstelt het biologisch emotionele evenwicht.
Huilbui
Tranen en huilen horen bij het menselijke functioneren. Het heeft psychologisch en biologisch een louterend effect, als we het kunnen toelaten. En het liefst delen met een ondersteunende ander.
Dus laat vooral die waterlanders maar gaan…